تنفس مصنوعی به بازار سرمایه / رشد بورس در هفته جاری

بازار سهام در حالی هفته ابتدایی آبان را به پایان رساند که شاخص‌های کل و هم‌وزن بازدهی منفی ثبت کردند و پس از گذشته چند هفته پراسترس و کاهشی سرمایه‌گذاران امیدوار بودند که تصمیمات و راهکارهایی برای بهبود شرایط بازار در نظر گرفته شود.

پس از پاسخ اسرائیل به ایران، معامله‌گران بورسی وزن افزایش تنش‌ها را در تحلیل‌های خود کاهش دادند و از روز شنبه، تقاضا از عرضه پیشی گرفت. سبز شدن بورس با توجه به فشارهای فروش همه جانبه در روزهای قبل، کمی دور از انتظار بود اما در کنار کاهش انتظار تنش‌ها، بسته حمایتی سازمان بورس نیز به داد بازار رسید.

در جلسه سازمان بورس با ناشران بزرگ بازار قرار شد نهادهای مالی دارای صندوق‌های درآمد ثابت، نسبت به افزایش سهم سهام در پرتفوی خود بر اساس رویه‌های تعریف‌شده اقدام کنند که با توجه به لزوم کاهش وزن سپرده‌های بانکی، منابع آزاد شده نیز زمینه حمایت از سهام ارزنده را فراهم می‌کند همچنین ناشران موظف شدند برنامه‌های خود برای بهبود سودآوری شرکت‌های زیرمجموعه در باقی‌مانده سال را به سازمان ارائه داده و در سامانه کدال منتشر کنند تا عملکرد شرکت‌ها در نیمه‌ی دوم سال، بهبود قابل ملاحظه‌ای نسبت به نیمه اول داشته باشد.

در نتیجه این تصمیمات، شاخص کل بورس در هفته جاری با رشد ۸۲ هزار واحدی توانست دوباره محدوده روانی ۲ میلیون واحد را پس بگیرد. شاخص کل هم وزن نیز شرایط تقریباً مشابهی داشت و بیش از دو درصد رشد یافت.

فعالان بازار سهام نکته امیدبخش در معاملات بورس را افزایش سرانه خرید حقیقی می‌دانند که از ابتدای هفته با رشد قابل توجهی همراه بود و از مرز ۵۰ میلیون تومان نیز گذشت. این عدد تنها در روز انتخاب مسعود پزشکیان به ۷۲ میلیون تومان رسید و در روزهای دیگر سال به طور متوسط زیر ۳۰ میلیون تومان بود.

سرانه خرید حقیقی یعنی هر شخص حقیقی به طور متوسط چند تومان از یک سهم را در آن روز خریداری کرده و اهمیت رشد این شاخص به این دلیل است که خبر ورود پول‌های هوشمند و درشت را به بازار مخابره می‌کند.

در بازاری که از فعالان آن به دنبال ذخیره سود هستند، یا با توجه به سابقه بازار که بیشتر از یک هفته نمی‌تواند به روند صعودی خود ادامه دهد، نوسان‌گیری می‌کنند؛ رشد سرانه خرید حقیقی و رکوردشکنی آن می‌تواند نوید روزهای خوبی را بدهد. اگر این نسبت در شنبه پیش‌رو نیز ادامه داشته باشد، با فرض ثبات در منطقه و اقتصاد، هفته آینده نیز بورس سبز رنگ خواهد بود.

ورود سنگین پول به بورس

آغاز معاملات این هفته تحت تأثیر کاهش ریسک‌های سیستماتیک بود و موضوع خرید سهام را جذاب کرد که ورود سنگین پول به بورس را به دنبال داشت اما در روزهای بعد بازارهای طلا و دلار میدان سرمایه‌گذاری را تصاحب کردند و از شدت رشد بورس و ورود پول کاسته شد با وجود این بازدهی هفتگی بورس مثبت بود و شاخص کل در مدت پنج روز کاری این هفته با افزایش ۴.۳۲ درصدی از تراز یک میلیون و ۹۷۰ هزار واحد در پایان هفته گذشته، به دو میلیون و ۵۶ هزار واحد در پایان بورس روز چهارشنبه رسید. این روند در سهم‌های کوچک بازار نیز دیده شد و شاخص هم‌وزن در این هفته با افزایش حدود ۲.۲۶ درصدی به تراز ۶۷۰ هزار واحدی رسید.

آمارهای بورس حکایت از آن دارد که در هفته دوم آبان حجم معاملات حدود دو برابر افزایش پیدا کرد تا جایی که در مدت پنج روز معاملاتی هفته ابتدایی آبان، متوسط روزانه حجم معاملات خرد سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی به ۱۰.۳۶ میلیارد برگه سهم رسید همچنین این هفته شاهد جهش ۹۵ درصدی ارزش معاملات خرد و افزایش از ۲.۱ همت به ۴.۲ همت بودیم، شاخص کل چهار درصد رشد کرد و تا ارتفاع ۲ میلیون ۵۶ هزار واحد بالا رفت همچنین شاخص هم وزن ۲ درصد بر ارتفاع خود افزود.

در این هفته بیش از نیمی از صنایع و نمادها بازدهی مثبت داشتند محصولات چرمی با ۱۰ درصد، حمل و نقل با ۹ و نیم درصد فلزات اساسی با ۶.۷ درصد صدرنشین بیشترین رشد ارزش بازار شدند.

در نهایت باید گفت جذابیت بورس در ابتدای هفته موجب جذب سرمایه‌گذاران به خرید سهام شد و این روند بیشتر از ۱.۳ همت پول حقیقی را در هفته ابتدایی آبان به بورس تزریق کرد با این حال در دو روز ابتدایی هفته برآیند ورود پول به حدود دو همت رسیده بود اما کم‌کم این عدد کاهشی شد که این موضوع نشان از اعتماد شکننده مردم به بورس دارد زیرا با هر خبر منفی، خروج پول شدت می‌گیرد و وارد بازارهای سفته‌بازی می‌شود.

مهم‌ترین دلیل حمایت مردم از بورس، ثبات اقتصادی و سیاسی است؛ معاملات هفته جاری این موضوع را به‌خوبی نشان می‌دهد. با این حساب تا زمانی که شرایط منطقه و اقتصاد ایران به ثبات نرسد، باید انتظار این رفتار هیجانی را داشت.

رشد نماگر اصلی پس از مدت‌ها

نخستین روز معاملاتی این هفته با برتری خریداران و رشد ۲۴ هزار واحدی شاخص کل همراه بود. در این روز با معرفی بخش اول بسته بهبود بازار که در جلسه پنجشنبه هیئت مدیره سازمان و مدیران عامل ارکان و نهادها نهایی شده بود، مدیر عامل بورس تهران اعلام کرد این هفته جلساتی را به صورت مستمر برگزار خواهیم کرد تا بتوانیم گام‌های بلندی را به سمت تغییر روانی بازار برداریم. از سوی دیگر کاهش فشار ریسک‌های سیستماتیک در بازار موجب رشد اکثر نمادهای بازار سهام شد البته در سمت دلار و طلا اما ارقام نزولی بودند. این روند در گواهی سکه و صندوق‌های طلا نیز دیده شد؛ تا جایی که حتی گواهی سکه در بورس امروز به صف فروش نشست.

در معاملات بورس شنبه، شاخص کل ۲۴ هزار و ۳۷۱ واحد که معادل ۱.۲۴ درصد افزایش ارتفاع داد. رشد نماگر اصلی بازار پس از مدت‌ها رخ داد و بر این اساس شاخص کل در پایان معاملات امروز در سطح یک میلیون و ۹۹۵ هزار واحدی ایستاد. قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز افزایش داشت؛ به طوری که شاخص هم‌وزن بازار در پایان بورس امروز پنج هزار و ۴۶۹ واحد که معادل ۰.۸۳ درصد این شاخص است، افزایش ارتفاع داد و به سطح ۶۶۱ هزار واحد رسید.

تابلو بورس اوراق بهادار تهران در این روز، حجم معاملات خرد را ۱۰.۱ میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی) را چهار هزار و ۱۲ میلیارد تومان نشان داد.

از سوی دیگر تراز پول حقیقی در سهام، خلاف جهت روزهای معاملاتی گذشته مثبت بود و در پایان بورس پنجم آبان حدود یک همت پول حقیقی به بازار سهام تزریق و حدود ۴۸ میلیارد تومان پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت خارج شد.

بازگشت خوشبینی به بازار

دومین روز کاری بورس در این هفته با بازگشت خوش‌بینی به روند صعودی بازار سرمایه همراه بود و در پایان معاملات این روز ۸۴ درصد از نمادهای این بازار مثبت و در صفوف خرید معامله و بسته شدند.

در این روز شاخص کل ۳۰ هزار و ۷۲۸ واحد، معادل ۱.۵۴ درصد افزایش ارتفاع داد و در سطح دو میلیون و ۲۵ هزار واحدی ایستاد. قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز افزایش پیدا کرد به طوری که شاخص هم‌وزن بازار در پایان بورس هشت هزار و ۹۱۴ واحد که معادل ۱.۳۵ درصد این شاخص است، افزایش ارتفاع داد و به سطح ۶۷۰ هزار واحد رسید همچنین حجم معاملات خرد به ۶.۷ میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی) را سه هزار و ۹۴ میلیارد تومان رسید.

تراز پول حقیقی در سهام، خلاف جهت روزهای معاملاتی گذشته مثبت بود و در پایان بورس یکشنبه حدود ۹۶۳ میلیارد پول حقیقی به بازار سهام تزریق شد.

جهش حجم و ارزش معاملات خرد

بورس در روز دوشنبه به رشد شاخص کل ادامه داد و در پایان معاملات این روز نیز ۵۶ درصد از نمادهای این بازار مثبت معامله و بسته شدند اما نگاهی جزئی‌تر نشان می‌دهد که اگرچه حجم و ارزش معاملات خرد افزایش چشمگیری داشت، آهنگ رشد شاخص‌ها کند شده و تراز پول حقیقی هم منفی شد.

در معاملات این روز بازار سهام، شاخص کل بورس ۲۵ هزار و ۶۴۶ واحد، معادل ۱.۲۷ درصد افزایش ارتفاع داد و در سطح دو میلیون و ۵۱ هزار واحدی ایستاد.

قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز افزایش داشت تا جایی که شاخص هم‌وزن بازار در پایان بورس سه هزار و ۶۲۴ واحد که معادل ۰.۵۴ درصد این شاخص است، افزایش ارتفاع داد و به سطح ۶۷۳ هزار واحد رسید.

تابلو بورس اوراق بهادار تهران در سومین روز کاری این هفته، حجم معاملات خرد را ۱۳.۳ میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی) را پنج هزار و ۲۶۹ میلیارد تومان نشان داد اما تراز پول حقیقی در سهام، خلاف جهت روزهای معاملاتی گذشته منفی بود. به طوری که در پایان بورس امروز حدود ۱۳۶ میلیارد پول حقیقی از بازار سهام خارج شد.

یک چراغ قرمز

چهارمین روز کاری بورس با با کاهش اندک شاخص کل رقم خورد و بازار سهام پس از ثبت سه روز مثبت پیاپی این روز در حالت فرسایشی رفت به این ترتیب در پایان بورس امروز ۷۶ درصد از نمادهای این بازار منفی معامله و بسته شدند.

در معاملات بورس سه‌شنبه، شاخص کل با افت ۱۵۰ واحدی که معادل ۰.۰۱ درصد این شاخص است، در سطح دو میلیون و ۵۱ هزار و ۴۴۶ واحدی قرار گرفت و قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز کاهش داشت؛ به طوری که شاخص هم‌وزن بازار در پایان معاملات این روز هزار و ۹۸۸ واحد که معادل ۰.۳ درصد این شاخص است، افت کرد و به سطح ۶۷۱ هزار واحد رسید.

حجم معاملات خرد ۱۰.۱ میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی) چهار هزار و ۵۶۰ میلیارد تومان ثبت شد. تراز پول حقیقی در سهام نیز در این روز منفی بود به طوری که در پایان بورس امروز حدود ۵۰۷ میلیارد پول حقیقی از بازار سهام خارج شد.

حذف صف‌های فروش سهم‌های بزرگ

پایان بخش معاملات بورس در این هفته با رنج مثبت در سهم‌های بزرگ رقم خورد و صف‌های فروش جمع شدند. نگاهی به تابلو معاملات در پایان بورس چهارشنبه نشان می‌دهد، شاخص کل با افزایش چهار هزار و ۴۱۹ واحدی که معادل ۰.۲۲ درصد این شاخص است در سطح دو میلیون و ۵۶ هزار واحدی ایستاد. قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار نیز کاهش داشت؛ به طوری که شاخص هم‌وزن بازار هزار و ۱۴۴ واحد که معادل ۰.۱۷ درصد این شاخص است، کاهش ارتفاع داد و به سطح ۶۷۰ هزار واحد رسید.

حجم معاملات ۱۱.۷ میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی) پنج هزار و ۱۲۸ میلیارد تومان ثبت شد اما تراز پول حقیقی در سهام بر خلاف روز معاملاتی گذشته، مثبت بود. به طوری که در پایان بورس امروز حدود ۳۰ میلیارد تومان پول حقیقی به بازار سهام وارد شد.

سایه ریسک‌ها بر بورس

شاخص بورس در سه روز گذشته، موفق شد در کانال دو میلیون بماند اما به گفته کارشناسان بازار سرمایه همچنان ریسک‌های سیاسی، اهالی بازار را نامطمئن نگه داشته است. پیش‌بینی می‌شود بودجه ۱۴۰۴ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان کسری داشته باشد که این میزان از کسری بودجه می‌تواند علاوه بر تورم‌زا بودن، به رشد نرخ بهره نیز منجر شود زیرا انتشار ۷۰۰ همت اوراق دولتی در سال آینده به رشد نرخ بهره منجر خواهد شد. این موضوع به اقتصاد کشور صدمه وارد می‌کند و در بازار سهام نیز تلاطم‌هایی ایجاد می‌کند.

فعالان بازار معتقدند بورس در این شرایط زمانی می‌تواند رونق نسبی را تجربه کند که بانک مرکزی با افزایش نقدینگی عطش نرخ بهره را در کوتاه‌مدت کم کند. با توجه به آنکه این موضوع تورم‌زا است، احتمالاً سیاست دولت نمی‌تواند در جهت کاهش نرخ بهره باشد.

از سوی دیگر ادامه ریسک‌های سیستماتیک باعث می‌شود بازار برای تداوم مسیر صعودی دچار تردید باشد ضمن اینکه با تثبیت قیمت دلار بازار آزاد بالای محدوده ۶۲ هزار تومان، اختلاف دلار نیما و آزاد دوباره به ۴۰ درصد افزایش یافته است که این موضوع خطر بزرگی برای صنایع فعال در بازار سرمایه است.

با نزدیک شدن به انتخابات آمریکا که در چند روز آینده برگزار می‌شود، پیش‌بینی می‌شود بازارها می‌توانند نوساناتی را تجربه کنند. هرگونه گمانه زنی در خصوص نتایج این انتخابات بازار سهام را نیز متشنج خواهد کرد. به نحوی که حضور ترامپ در کاخ سفید، احتمالاً شرایطی متفاوت و غیر قابل پیش بینی را در بازار سهام ایجاد خواهد کرد و فعالان بازار با در نظر گرفتن این ریسک‌ها، نمی‌توانند p/e خوبی را به بازار نسبت دهند.

 با اینکه شاخص‌های بورس این هفته روندی رو به رشد را به ثبت رساندند، کارشناسان بورس با توجه به اخبار مختلف سیاسی، روند بورس در روز شنبه و هفته آینده را در نوسان پیش‌بینی می‌کنند و بر این باورند که ریسک‌های موجود، احتمال ماندگاری رشدهای هیجانی این هفته را کمرنگ کرده است.

به گفته تحلیلگران بازار سرمایه، تنها راه رسیدن به ثبات و تغییر روند در بورس تغییر در سیاست‌های دولت است که می‌تواند با اقداماتی مانند کاهش نرخ بهره که با توجه به لایحه مصوب بودجه ۱۴۰۴ دور از انتظار به نظر می‌رسد، مقابله با سیاست قیمت‌گذاری دستوری و عرضه خودرو در بورس کالا و کاهش فاصله نرخ دلار نیما و بازار آزاد، زمینه را برای ایجاد یک روند باثبات در بورس فراهم کند. در کوتاه‌مدت نیز برخی از کارشناسان چراغ سبز ورود سرمایه به بورس را در دست دولت دانسته و معتقدند در شرایطی که سرمایه از بورس فراری است دولت باید تزریق نقدینگی کند تا راه ورود پول حقیقی به بورس باز شود.

منبع: ایمنا