راز سر به مهر مسمومیت «دانش آموزان قمی»
شاید کمتر کسی تصورش را هم می کرد که مسمومیت دانش آموزان قمی در ۹ آذرماه نه تنها به سریالی ادامه دار بدل شود که حتی ابعادی ملی و از آن مهمتر سیاسی به خود بگیرد! سریالی که آخرین قسمت آن روز گذشته و با مسمومیت ۱۱ دانش آموز دیگر قمی رقم خورد.
این دانش‌آموزان با علائم تنفسی و سوزش گلو و حالت تهوع به بیمارستان منتقل شدند. این درحالی است که هنوز کسی نمی‌داند دلیل این مسمومیت‌ها چیست!. ابعاد مسمومیت های سریالی دانش آموزان قمی تا جایی پیش رفته که برخی از چهره های سیاسی، با تعابیر عجیب و غریبی از آن یاد می کنند. امیرآبادی نماینده قم در مجلس شورای اسلامی یکی از همین چهره هاست که موضوع مسمومیت دانش آموزان قمی را فوبیا می داند.
وی همچنین در عیادت از دانش آموزان مسموم شده مدعی شد که شناسایی عامل مسمومیت در دست اقدام است. چند روز بعد هم مسمومیت دانش آموزان قمی را مشکوک دانست. وی همچنین در جمع خبرنگاران گفت وزیر آموزش و پرورش به بنده گفت موضوع درباره استنشاق گاز آمونیاک است.
در همین راستا حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور دیگر نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه مسمومیت دانش آموزان قمی امنیتی است، عنوان کرد: «احتمال می‌دهیم این یک کار خرابکارانه در حد محدود است که باید عوامل آن شناسایی شوند.
وی در اظهار نظر دیگری اظهار داشت: پیگیری‌های مختلفی در خصوص شناسایی علل حادثه مسمومیت دانش آموزان در مدارس قم در سطح ملی در حال انجام است و نتیجه آن به اطلاع مردم خواهد رسید.اما ماجرا به همین جا خاتمه پیدا نکرد و موضوع حتی پای وزیر بهداشت و اطلاعات را هم به ماجرا باز کرد و پرونده اش به جلسات هیات دولت نیز کشیده شد.
میکروبی نبوده است
با بالا گرفتن واکنش ها در جامعه، وزیر بهداشت مجبور به سفر به قم شد. بهرام عین اللهی در جریان عیادت از دانش آموزانی که در بیمارستان شهید بهشتی قم گفت: تعدادی از افرادی که دچار مسمومیت شده بودند را به صورت شخصی در این بیمارستان ویزیت کردم و با پزشکان این بیمارستان نیز مذاکراتی صورت گرفت.
وی بیان کرد: بر اساس جمع بندی وزارت بهداشت مسمومیت بسیار خفیف و هیچ گونه عارضه ای را از زمان شروع مسمومیت تا امروز ایجاد نکرده است.وزیر بهداشت گفت: هیچ گونه نگرانی در مورد دانش آموزان بیمار وجود ندارد و اساتید و پزشکان دانشگاه علوم پزشکی قم نهایت تلاش خود را انجام داده اند و چند تیم بهداشتی و درمانی نیز از تهران به قم اعزام شده است.
وزیر بهداشت ادامه داد: نمونه های زیادی از دانش آموزان بیمار گرفته و به مراکز مهمی چون پاستور ارسال شده که مسمومیت میکروبی در آن ها مشاهده نشده است.
عین اللهی گفت: کمیته ویژه ای به صورت ملی متشکل از اساتید برجسته علوم پزشکی کشور با مسئولیت معاون درمان وزارت بهداشت تشکیل شده است تا تحقیقات لازم را انجام دهد و نتیجه تحقیقات به اطلاع عموم مردم خواهد رسید.
در همین زمینه سخنگوی دولت هم بیان کرد: با توجه به برخی از مباحثی که پیرامون حوادثی در برخی از مدارس و دبیرستان‌های دخترانه استان قم که پیش از این در هیئت وزیران مطرح شده بود؛ امروز وزیر اطلاعات گزارش‌های اولیه‌ای را از بررسی‌های اولیه ارائه کردند.
وی افزود: فرضیه‌هایی در بخش پزشکی مطرح بود که با ظرفیت‌های پزشکی قم در حال بررسی است. رئیس دانشکده علوم پزشکی استان قم متخصص حوزه سم‌شناسی هستند و عضو هیئت علمی در ارتباط با پزشکی در حال بررسی موضوع هستند.
بوی گندیدگی مشترک
ولی اظهار نظر در مورد این مسمومیت های پی در پی بیش از همه باعث ایجاد تنش بین والدین دانش آموزان قمی شد تا جاییکه چند روز قبل گروهی از والدین دانش آموزان قمی، در اعتراض به شرایط فعلی مدارس قم و تکرار علائم مسمومیت در برخی از دانش آموزان در مقابل درب فرمانداری قم تجمع کردند و خواستار رسیدگی به این موضوع از سوی مسوولان و برگزاری غیرحضوری کلاس هاشدند.
همچنین اولیای یکی از افراد دچار مسمومیت که تمایل ندارد اسمش بیان شود، می‌گوید: «پسر من تعریف کرد که یک لحظه بوی ماهی گندیده سرکلاس آمد و بعد مدرسه به بچه‌ها ماسک داد که بزنند و از کلاس خارج شوند. یک‌سری از بچه‌ها حالشان بدتر بوده، به اورژانس و نیرو‌های امنیتی زنگ زدند و چند نفر از بچه‌ها را به مراکز درمانی منتقل کردند که پسر من هم جز آن‌ها بوده است.» این مادر درباره علائم پسرش ادامه داد: «از علائم باقی بچه‌ها در جریان نیستم، اما پسرم دل درد داشت و دور ناف‌اش درد می‌کرد
به دنبال سرنخ
بر اساس اعلام کمیته ویژه بررسی حوادث در مدارس قم، تاکنون از حدود ۶۴ مدرسه نمونه‌برداری‌های مختلفی انجام شده و برای آزمایشگاه‌های معتبر ارسال شده است.( این اطلاعات تا پیش از مسمومیت اخیر ۱۱ دانش آموز جدید بوده است)
بنا به اظهارات مسئولین در همان حادثه اول البته با کمی تأخیر نمونه برداری‌ها شروع می‌شود؛ آنچنان که استاندار قم در شورای اداری می‌گوید از بازدم، خون، گوارش و حتی محیط نمونه برداری به صورت حرفه‌ای انجام شده است.
روش‌های جمع آوری از بازدم، خون و گوارش به صورت مرسوم همه ما با آن آشنا هستیم و می‌دانیم به چه شکلی انجام می‌شود و حداقل یک بار تجربه آن را داشته‌ایم، اما موضوع مهم جمع آوری از محیط است که با توجه به اینکه دانش آموزان وجود یک بو در محیط را اعلام کرده‌اند؛ پس باید هوای محیط برای تجزیه ذرات معلق در آن توسط متخصصان جمع آوری شود.
در همین زمینه حسینی راد کارشناس آزمایشگاه محیط که در قم از مدارس متعددی کار جمع آوری نمونه هوا و ذرات معلق را انجام می‌دهد، می‌گوید: این کار توسط یک دستگاه به نام ساکشن یا پمپ نمونه برداری انجام می‌شود به عبارتی وظیفه پمپ، جمع آوری و یا هدایت ذات معلق هوا در محیط جمع آوری است که انواع مختلفی دارد.
وی ادامه می‌دهد: رایج‌ترین شیوه جمع آوری نمونه‌ها استفاده از کیسه‌های مخصوصی است که هوای محیط را بدون دخالت دست و ورود هوای محیط‌های دیگر نگهداری می‌کند تا در آزمایشگاه‌های مخصوص تجزیه و تحلیل شود. ما برای این کار در غالب پنج تیم فعالیت خود را از حدود بیست روز قبل شروع کردیم و تیم ما تا کنون با همین شیوه و ابزار از ۱۴ مدرسه که در آن دانش آموزان وجود بو را اعلام کرده‌اند نمونه برداری کرده‌ایم.
همانطور که گفته شد با وجود تمام ادعاها و فرضیه های مطرح شده، هنوز عامل بروز این مسمومیت های مشکوک و سریالی هنوز نامشخص است .دکتر ایرج خسرونیا، رئیس انجمن متخصصان داخلی در این مورد می‌گوید: «هنوز کسی به درستی نمی‌داند منشاء این مسمومیت ها چیست یا حداقل گزارشی در این زمینه به دست ما نرسیده، اما در عین حال برداشت ما این است که مسمومیت های اخیر یا ناشی از انتشار گازهای خطرناک بخاری های مدارس و کلاس هاست و یا خوراکی هایی که در بوفه های مدارس توزیع می شود. اما در هر صورت باید منتظر ماند تا نتیجه تحقیقات همکاران ما مشخص شود.» بدین ترتیب به نظر می رسد شاید همچنان این مسمومیت‌های اسرار آمیز که هنوز پزشکان ایرانی از کشف دلیل اصلی بروز آن ناتوان مانده اند، ادامه پیدا کند. سریالی که معلوم نیست عاقبت آن چه خواهد شد؟ کمااینکه مسمومیت دوباره ۱۱ دانش آموز دیگر نیز نشان می دهد که این پرونده باز همچنان باز است و گویا قرار هم نیست به این زودی ها به نتیجه برسد!
منبع: علم و فناوری
