تولد دهه نودی های ۴۰ ساله! / روانشناس اجتماعی: جلوی بچه ها از مسائل سیاسی و اقتصادی صحبت نکنید

امروز روز جهانی طفل است و طفلان امروز ایران ، نام دهه نودی ها را با خود همراه دارند.

داستان دهه نودی ها، برای بزرگترها از یک سو سرشار از اتفاقات جدید، توأم با امکانات زیاد است و از سویی دیگر قصه تلخ کودکی نکردنِ کودکان را همراه دارد.

بعد از یک روز شلوغ کاری، با همکاران، برای گذران اوقات به کافه ای در مرکز شهر رفتیم. در بدو ورود، نقش اصلی داستان که دختربچه ای ۴ ساله با لباس صورتی بود، برایمان دست تکان داد و این آغازی شد برای پیگیری یک سوژه اجتماعی.

ما هم متقابلا به رفتار دوستانه دخترک واکنش نشان دادیم. دختربچه که با مادربزرگش برای صرف شام به آنجا آمده بود، بعد از دقایقی، غذایش را رها کرد، جلو آمد و کنارمان نشست. او وارد جمع سه نفره بزرگترهایی شد که هر کدام با همان سوال های معمولی که از بچه های آن سن و سال پرسیده می شود، گپ و گفت را آغاز کردند. «چند سالته؟»، «مدرسه میری؟»، «چرا غذا نمی خوری تا بزرگ بشی؟» و…. 

اما از جایی به بعد، صحبت های دختر ۴ ساله، متفاوت شد و ما را شگفت زده کرد. با هر کدام از جمله های کوتاهی که می گفت، بهت ما از این همه گره فکری کودک با دنیای بزرگسالان بیشتر می شد.

گفت: «می دونید چیه؟ پول خیلی خوشبختی میاره.»

بعد گفت: «امسال سال سختی بود؛ مردم چقدر خسته شدن.»

سپس گفت: «من لاغرم؛ چون از مامانم به ارث بردمش، اونم مثل من خوش هیکله.»

گفت: «توی بعضی از خیابون ها آتیش روشن کردن؛ فیلم هاش رو دیدید؟»

این جملات را در شرایطی می گفت که اصلا در این خصوص با او صحبت و یا سوالی از او نمی شد. در حقیقت او سعی می کرد صحبت سه بزرگسال را از چه دوست داری و اسم عروسکت چیست به مباحث مهم اجتماعی و سیاسی روز بکشاند.

دیگر شیوه ارتباط ما با او تغییر کرد؛ همه از قالبی که مناسب ارتباط با یک  کودک است خارج شدیم و دیگر از رنگ مورد علاقه و عددهایی که بلد است بشمرد نپرسیدیم. صحبت هایمان حال و هوای اجتماعی پیدا کرد. او هم مثل یک کارشناس، از مسائل روز برایمان سخن می گفت و ما جملگی، مبهوت از اینکه چرا این کودک، کودکی نیست و اصلا مگر می شود هم ۴ سالت باشد؛ هم ۴۰ سال؟

علیرضا شریفی یزدی، روانشناس اجتماعی در رابطه با این موضوع می گوید که این اتفاقات در یک کودک اصلا اتفاق معمولی  نیست؛ بلکه سَم است و می افزاید: کودک ۵ ساله باید ۵ سالگی کند؛ ولی وقتی پدر و مادر در خانه، دائما صحبت از مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کنند، بچه نیز خود به خود این کار را انجام می دهد.

وی در ادامه می افزاید: والدین باید کاری کنند که بچه ها از چنین فضاهایی دور باشند، چراکه آنها، قدرت تحلیل چنین مسائلی را ندارند و طوطی وار، موارد را تکرار می کنند. آنچه باعث می شود که این اتفاق رخ دهد، شرایط محیطی نامناسب در درون خانواده، منظومه ارتباطی با دیگران، کل جامعه و رسانه ها است.

لیوان کودکان را لبریز نکنیم

این روانشناس اجتماعی با تاکید بر اینکه اتفاقاتی که برای چنین کودکانی می افتد شامل اضطراب ، ناکامی، سرخوردگی، ترس، احساس عدم امنیت و… است، می گوید: در واقع مغز چنین فردی، در حال آلوده شدن به موضوعاتی است که بسیار بزرگتر از ظرفیتش است. اتفاقی که برای آن دختر بچه ۵ ساله رخ داده است، معمولا در نوجوانان ۱۰ یا ۱۲ ساله رخ می دهد.

وقتی کودک خوابید، رسانه روشن شود

شریفی در پایان می گوید: والدین باید محیط خانواده را از این آلودگی ها تمیز کنند. در این راستا می توانند وقتی بچه خواب است از رسانه استفاده کنند. همچنین اگر چنین حالاتی را در کودکشان دیدند، حتما با یک روانشناس کودک در ارتباط باشند تا کودک درمان شود. این صحبت ها، شاید از نظر بزرگتر ها شیرین زبانی باشد؛ ولی برای او کودک، طبیعتا، مشکل ایجاد می کند.

منبع: رکنا