خسرویان: تولید بار اول در کنترل کسری تراز تجاری اثرگذاری زیادی دارد

علی خسرویان کارشناس حوزه علم و فناوری درباره اهمیت تولید بار اول اظهار داشت: در سال‌های اخیر، تأکید فزاینده‌ای بر بومی‌سازی تجهیزات و فرآیند تولید به‌عنوان وسیله‌ای برای کاهش ارزبری صنعتی، بهبود رقابت‌پذیری صنعتی، کنترل کسری تراز تجاری و ایجاد انعطاف‌پذیری در برابر تحریم‌ها شده است. یکی از مزیت‌های عمده سازوکار تولید بار اول و بومی سازی تجهیزات استراتژیک کاهش استفاده از ارز در صنایع کشور و صرفه‌جویی ارزی کشور حاصل از تولید بار اول است.

وی افزود: کشور‌ها می‌توانند با تولید تجهیزات ضروری در داخل، وابستگی خود را به ماشین آلات وارداتی که اغلب به مقادیر قابل توجهی ارز نیاز دارند، کاهش دهند. این کاهش تقاضا برای ارز می‌تواند منجر به کاهش نرخ ارز شود و صنایع کشور را در بازار جهانی رقابتی‌تر کند. علاوه بر این، کشور‌ها با تولید بار اول تجهیزات می‌توانند فرصت‌های صادراتی و کانال‌های بازاریابی جدیدی را باز کنند.

کارشناس حوزه علم و فناوری تصریح کرد: این امر می‌تواند منجر به افزایش درآمد‌های ارزی شود و به کاهش نرخ ارز صنعتی بیشتر کمک کند. به عنوان مثال، در سال گذشته، ایران با بومی سازی تجهیزات استراتژیک و کاهش کسری تراز تجاری، تقریباً ۱.۴ میلیارد دلار در ارز صرفه جویی کرده است. این نشان دهنده تأثیر مثبت تولید برای اولین بار بر نرخ ارز صنعتی است.

بهبود رقابت پذیری صنعتی

وی ادامه داد: سازوکار تولید بار اول و بومی سازی تجهیزات و فرآیند‌های تولید می‌تواند به طور قابل توجهی رقابت پذیری صنعتی یک کشور را افزایش دهد. با توسعه قابلیت تولید ماشین آلات ضروری در داخل، کشور‌ها می‌توانند از وابستگی به واردات به خودکفایی حرکت کنند. این انتقال امکان توسعه یک پایگاه صنعتی قوی را فراهم می‌کند که می‌تواند به طور موثر در بازار‌های داخلی و بین المللی رقابت کند. علاوه بر این، بومی‌سازی کشور‌ها را قادر می‌سازد تا از تمرکز بر صادرات مواد خام دور شده و به سمت توسعه زنجیره‌های ارزش و تولید با ارزش افزوده بروند.

خسرویان افزود: این تغییر در تبدیل یک اقتصاد از اقتصادی که عمدتاً محصولات خام و اولیه با ارزش پایین را صادر می‌کند به اقتصادی که طیف وسیعی از محصولات صنعتی تولید می‌کند بسیار مهم است. این تنوع تولید صنعتی، رقابت پذیری کشور را در زنجیره‌های ارزش جهانی افزایش می‌دهد و در نتیجه به رشد و ثبات اقتصادی کمک می‌کند. بسیاری از بخش‌های صنعتی کشور نیز عمدتاً به دلیل واردات ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز صنایع با کسری تراز تجاری مواجه هستند. سازوکار تولید بار اول و بومی سازی تجهیزات استراتژیک با کاهش وابستگی به واردات راه حلی برای این موضوع ارائه می‌دهد.

وی خاطرنشان کرد: با تولید بار اول تجهیزات ضروری در داخل، ایران می‌تواند کسری تراز تجاری را برطرف کرده و تأثیر منفی آن را بر اقتصاد خود به حداقل برساند. علاوه بر این، سازوکار تولید بار اول تجهیزات و فرآیند تولید امکان توسعه صنایع مادر و رسیدن به انتهای زنجیره ارزش را خواهد داد.

این کارشناس علم و فناوری در رابطه با اهمیت خنثی کردن تحریم‌ها به کمک سازوکار تولید بار اول اظهار کرد: در چشم‌انداز سیاسی امروز جهانی، بسیاری از کشور‌ها با تهدید تحریم‌ها مواجه هستند. سازوکار تولید بار اول و بومی سازی تجهیزات استراتژیک نقش حیاتی در ایجاد مقاومت در برابر چنین تحریم‌هایی دارد. با توسعه قابلیت تولید ماشین آلات صنعتی کلیدی در داخل، کشور‌ها می‌توانند آسیب پذیری خود را در برابر محدودیت‌های واردات و ممنوعیت صادرات به حداقل برسانند.

وی تصریح کرد: در دوره‌های تحریم، کشور‌هایی که تجهیزات و فرآیند‌های تولید خود را بومی‌سازی کرده‌اند، برای حفظ فعالیت‌های صنعتی و تامین تقاضای داخلی مجهزتر هستند. از این رو سازوکار تولید بار اول نه تنها اقتصاد را از پیامد‌های منفی تحریم‌ها محافظت می‌کند، بلکه فرصت‌هایی برای رشد و توسعه فناوری نیز فراهم می‌کند. توانایی ادامه تولید حتی در شرایط چالش برانگیز، تاب آوری اقتصادی یک کشور را تقویت می‌کند و تأثیر فشار‌های خارجی را کاهش می‌دهد.

خسرویان اظهار داشت: در پایان گفت: سازوکار تولید بار اول و بومی‌سازی تجهیزات و فرآیند‌های تولید موجب کاهش ارزآوری صنعتی، بهبود رقابت‌پذیری صنعتی، کنترل کسری تراز تجاری و ایجاد انعطاف‌پذیری در برابر تحریم‌ها است. از طریق کاهش اتکا به واردات و توسعه توان تولید داخلی، صنعت ایران می‌تواند به ثبات اقتصادی، افزایش رقابت در بازار‌های جهانی و مصونیت در برابر فشار‌های خارجی دست یابد.

منبع: برنا