راه ابریشم جدید؛ شاهراه تجاری برای ایجاد فرصت‌های اقتصادی
ایران به عنوان پل ارتباطی در راه ابریشم جدید، با ابتکار کمربند-راه می‌تواند چین را به غرب آسیا متصل کند و فرصت‌های اقتصادی و روابط تجاری و فرهنگی میان دو کشور را تقویت کند.
ایران و چین دو کشور با تمدن و تاریخ غنی در سال‌های اخیر گام‌های مؤثری در راستای تقویت همکاری‌های اقتصادی خود در حوزه‌های مختلفی همچون انرژی، زیرساخت‌ها، تجارت، فناوری و سرمایه‌گذاری مشترک برداشته‌اند، تحولات جهانی و ژئوپلیتیکی زمینه را برای گسترش این همکاری‌ها بیش از پیش فراهم کرده است.
روابط دیپلماتیک، اقتصادی و تجاری دوجانبه ایران و چین در سال‌های اخیر تقویت شده است؛ به‌طوری که چین اکنون بزرگ‌ترین شریک تجاری و خریدار نفت ایران محسوب می‌شود، آمارهای تجارت جهانی نشان‌دهنده روند صعودی مبادلات تجاری دو کشور در دهه گذشته است، چین به‌عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران، واردات کالاهایی همچون نفت، محصولات پتروشیمی و کشاورزی از ایران را افزایش داده و ایران نیز واردات ماشین‌آلات، تجهیزات الکترونیکی و محصولات صنعتی از چین را در برنامه خود گنجانده است، همچنین تلاش‌هایی در راستای تسهیل همکاری‌های بانکی نیز در حال انجام است.
از سال ۲۰۱۶، چین با امضای توافق‌نامه‌های متعدد، تمایل خود را برای فعالیت در بنادر جنوبی ایران نشان داده است، این همکاری‌های اقتصادی و تجاری به‌ویژه در حوزه زیرساخت‌ها و بنادر جنوبی به توسعه اقتصادی ایران کمک شایانی می‌کند؛ در مارس ۲۰۲۱، ایران و چین به توافق‌نامه همکاری استراتژیک ۲۵ ساله دست یافتند، بر اساس این توافق چین متعهد به سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیارد دلار در پروژه‌های زیرساختی ایران و تثبیت جایگاه ایران به‌عنوان حلقه‌ای کلیدی در مسیر جاده ابریشم جدید شده است.
همکاری ایران و چین: یک بازی برد-برد ژئوپلیتیکی
محمد مهدی کریمی، کارشناس ترانزیت درباره همکاری ایران و چین می‌گوید: یکی از شش کریدور مطرح‌شده در ابتکار کمربند و راه (BRI) چین، که در سال ۲۰۱۳ ارائه شد، کریدور چین-آسیای مرکزی-غرب آسیا است که چین را از طریق ایران به غرب آسیا متصل می‌کند، این کریدور علاوه بر تأمین دسترسی زمینی به منطقه انرژی جهان، چین را از چالش‌های دریایی در تنگه مالاکا و دریای چین جنوبی نیز دور می‌سازد.
وی می‌افزاید: روابط ایران و چین رو به گسترش است و با تعریف کریدورهای ریلی و جاده‌ای مستقیم و غیرمستقیم بین دو کشور، ایران می‌تواند نقش پل ارتباطی بین شرق و غرب آسیا را ایفا کند، به‌تازگی در گروه بریکس آغاز ساخت جاده‌ای مطرح شده است که ایران و چین را از طریق افغانستان به یکدیگر متصل می‌کند، مسیری سریع‌تر و امن‌تر برای دسترسی بهتر برای دو کشور است.
کارشناس ترانزیت تصریح می‌کند: بیش از ۲ هزار سال پیش، جاده ابریشم باستانی، چین و ایران را به‌عنوان پلی برای «جاده ابریشم دریایی» به هم متصل می‌کرد، از آن زمان تاکنون چین و جنوب ایران از جریان مداوم کشتی‌های تجاری و رونق مبادلات کالا و مردم بهره‌مند بوده‌اند و امروزه نیز همچون گذشته، چین و جنوب ایران از شرایط مساعدتر، بنیان مادی غنی‌تر و فرصت‌های همکاری بیشتری برخوردارند.
کریمی خاطرنشان می‌کند: ایران با اتصال دومین قدرت اقتصادی جهان به غرب آسیا، از مزیت‌های زیادی برخوردار است و می‌تواند چین را از طریق آسیای مرکزی یا افغانستان و حتی پاکستان به بندرهای جنوبی خود متصل کند، ایران در ابتکار جاده ابریشم جدید چین نقش کلیدی دارد و باید با درک تحولات، به دنبال همکاری برد-برد با چین در بندرعباس باشد و از تعلل‌ها و بهانه‌جویی‌های احتمالی مسئولان در این زمینه اجتناب شود.
وی عنوان می‌کند: برای ایفای نقش مؤثرتر در ابتکار کمربند-راه (Belt and Road Initiative) BRI، ایران باید شرایط منطقه‌ای و نیازهای طرف مقابل را به‌خوبی درک کرده و رویکردی برد-برد را در پیش گیرد، یکی از حوزه‌های کلیدی همکاری، توسعه زیرساخت‌ها در بندرعباس و پل ۲.۲ کیلومتری خلیج فارس-قشم است.
همکاری ایران و چین در سال‌های اخیر به یک رابطه استراتژیک و تعاملی تبدیل شده است که در حوزه‌های اقتصادی، تجاری و زیرساختی ریشه‌دار است، چین به‌عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران، با سرمایه‌گذاری‌های کلان در پروژه‌های زیرساختی به ویژه در بنادر جنوبی به شکوفایی اقتصادی ایران و تقویت جایگاه آن به‌عنوان نقطه کلیدی در ابتکار کمربند و راه (BRI) کمک می‌کند.
در نهایت، این همکاری‌ها می‌تواند به تثبیت و توسعه منطقه‌ای در غرب آسیا و آسیای مرکزی نیز کمک کند، برای دستیابی به این اهداف، ضروری است که دو طرف به درک صحیحی از تحولات منطقه‌ای و اجرای به‌موقع پروژه‌ها دست پیدا کنند، رویکرد برد-برد و تعهد به همکاری‌های بلندمدت، می‌تواند به‌عنوان کلید موفقیت در این راستا عمل کند و به تحقق اهداف مشترک ایران و چین منجر شود.
منبع: ایمنا
نظرات و تجربیات شما
