چالش‌ها و راهکارهای ارتقای صادرات ایران
صادرات در ایران با تهدیدات و چالش‌های داخلی و بین‌المللی مواجه است، از نبود ثبات عرضه و ارز تک‌نرخی گرفته تا مشکلات حمل و نقل بین‌المللی و تردید خریداران خارجی تمام این عوامل بر روی صادرات کشور تأثیرگذار بوده‌اند.
صادرات همواره به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشورها شناخته می‌شود و نقش بسزایی در توسعه و رشد اقتصادی دارد، با این حال در سال‌های اخیر صادرکنندگان ایرانی با تهدیدات و چالش‌های متعددی در دو بخش داخلی و بین‌المللی مواجه بوده‌اند، از مشکلات داخلی همچون نبود ثبات عرضه و ارز تک‌نرخی گرفته تا چالش‌های بین‌المللی نظیر نبود خطوط کشتیرانی مستقیم و تردید خریداران خارجی نسبت به توانایی صادرکنندگان ایرانی همه این موارد بر عملکرد صادراتی کشور تأثیرگذار بوده‌اند.
در شرایط کنونی دولت نقش حیاتی در تسهیل و بهبود وضعیت صادرات دارد، و می‌تواند راهکارهایی همچون تثبیت عرضه، ایجاد ارز تک‌نرخی، تقویت زیرساخت‌های حمل و نقل بین‌المللی، برند سازی جهانی و ایجاد استانداردهای جهانی تجاری به بهبود شرایط صادرات کمک کند، همچنین تسهیل در تخصیص ارز به واردکنندگان و رفع موانع ثبت سفارش می‌تواند تقاضا برای ارز صادراتی را افزایش داده و بازار صادراتی را رونق ببخشد.
اقدامات دولت باید به گونه‌ای باشد که از طریق همکاری با کشورهای همسایه و ثالث شرایط تجارت مستقیم را فراهم کرده و صادرات را بهبود ببخشد، برگزاری جلسات منظم با صادرکنندگان شناسایی مشکلات و ارائه راهکارهای عملی برای رفع آنها نیز می‌تواند به تسهیل صادرات کمک کند.
با ایجاد یک فضای اقتصادی پایدار و حمایت از صادرکنندگان می‌توان به بهبود وضعیت صادرات کشور امیدوار بود و سهم بیشتری از ارزش افزوده را نصیب کشور کرد.
مشکلات حمل و نقل و تردید خریداران خارجی
محمد مهدی طباطبایی، دبیرکل کنفدراسیون صادرات ایران به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تهدیدات صادراتی به دو بخش داخلی شامل نبود ثبات عرضه، نبود ارز تک‌نرخی، تعهدات صادراتی، و کمبود تقاضا از سوی واردکنندگان برای ارز صادراتی به دلیل نبود ثبت سفارش و تخصیص ارز به واردکنندگان مطرح است.
وی می‌افزاید: در بخش بین‌المللی نبود حمل و نقل و خطوط کشتیرانی بین‌المللی برای حمل مستقیم کالا از بنادر ایران به کشورهای مصرف‌کننده کالاهای ایرانی مسئله‌ساز است، همچنین اخبار اخیر منطقه موجب شده که برخی خریداران کالا نسبت به توانایی صادرکنندگان برای حمل کالا دچار تردید شوند، هرچند صادرکنندگان ما با شرایط تحریمی آشنا شده‌اند، این تردیدها تأثیر منفی بر تمایل خریداران به خرید کالاهای ایرانی گذاشته است.
نقش برندسازی جهانی در صادرات
دبیرکل کنفدراسیون صادرات ایران درباره برند سازی کالاهای ایرانی تصریح می‌کند: کالاهایی همچون زعفران، پسته و فرش ایران در بازارهای جهانی با برند ایران شناخته شده‌اند، این مهم نباید نادیده گرفته شود؛ با توجه به شرایط تحریمی ایران دارد صادرکنندگان در تلاش هستند تا کالاهای تولیدی را به هر شکل ممکن بفروشند و بیشتر هم از طریق کشورهای ثالث همچون امارات و ترکیه کالاها صادر و به مقاصد نهایی خود ارسال می‌شوند.
طباطبایی خاطرنشان می‌کند: عرضه مستقیم کالا در بازارهای مصرف نیازمند فراهم شدن استانداردهای جهانی تجاری و ارتباطات مستقیم تجاری از جمله بانک‌ها و حمل‌ونقل با بازارهای مصرف است، در این صورت اگر بتوانیم شرایط تجارت مستقیم را مهیا کنیم، سهم بیشتری از ارزش افزوده نصیب کشور خواهد شد و هزینه‌های صادرکنندگان نیز کاهش می‌یابد و مقدار قابل توجهی ارزآوری صادرات در چرخه اقتصاد کشور قرار خواهد گرفت.
تسهیل صادرات با رفع موانع
وی اظهار می‌کند: ارزش پایه گمرکی و تعهد ارزی برای صادرکنندگان می‌تواند نگرانی‌های جدی ایجاد کند، در مواردی که ارزش پایه گمرکی بالاتر از قیمت فروش کالا باشد، این مسئله می‌تواند به ضرر صادرکننده تمام شود و موجب ایجاد مشکلات مالی و ناتوانایی در تأمین تعهدات ارزی شود.
دبیرکل کنفدراسیون صادرات ایران می‌گوید: ۶ تا ۷ سال گذشته تسهیل صادرات نداشتیم و موانع صادراتی وجود داشته است، برطرف کردن این موانع باید در اولویت قرار گیرد تا تسهیل برای صادرکنندگان فراهم شود.
به گزارش ایمنا، برقراری روابط تجاری سازنده با دنیا، ظرفیت‌های بالقوه‌ای را برای ثروت‌آفرینی و اشتغال‌زایی ایجاد می‌کند و از این‌رو حائز اهمیت است. برای بهبود شرایط تجاری کشور انتظار می‌رود توسعه تجاری ایران با نگاهی آینده‌نگر همراه باشد.
در دنیای کنونی که حکم دهکده کوچکی را پیدا کرده است، شبکه‌های بانکی از ضوابط و قاعده‌های خاصی پیروی می‌کنند. بهره‌مندی از دانش روز دنیا در حوزه روابط پولی و مالی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و آینده تجاری ایران را مشخص می‌کند. در چنین فضایی بی‌تفاوتی به ابزارهای روز تجارت دنیا و سازوکارهای پذیرفته‌شده بانکی، ضربه مهلکی را به تولید و تجارت تحمیل می‌کند. یکی از الزامات پیشرفت تجاری کشور پذیرش تغییرات دنیا در این حوزه است.
در جهان امروز بدون اتصال به شبکه بانکی جهانی، نقل‌وانتقال پول ممکن نیست. مدیران و سیاست‌گذاران کشور ما باید این تغییرات را بپذیرند و به تجارت نوین احترام بگذارند. بااین‌وجود بی‌توجهی به قواعد اصلی تجارت، کسب‌وکارها را متحمل هزینه‌های بسیار غیرضروری برای انتقال کالا، پول و غیره می‌کند. چنانچه امکانی برای رفع این مشکلات مهیا شود و هم‌زمان محدودیت‌های پیش‌روی صادرات که ناشی از تحریم و قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF هستند، مرتفع شود، امکانی برای توسعه‌تجارت کشور مهیا خواهد شد، بنابراین تلاش برای برقراری تعامل سازنده با دنیا ضرورتی غیرقابل‌جایگزین است.
منبع: ایمنا
